Kemikler kırıldığında kendilerini yeniden büyütebilir, ancak dişler aynı şansa sahip değildir. Bu nedenle dünya genelinde milyonlarca insan dişsizlik sorunu yaşıyor.
İnsan vücudu ortalama 206 kemikten oluşur ve kemikler kırıldıklarında kendilerini yeniden büyütme gibi harika bir yetenekleri var.
Ama dişler kemik değil. Benzer maddelerden yapılmış olsalar da ve insan vücudunun en sert materyali olsalar da, kendilerini onarma ve yeniden büyütme yetenekleri yok. Fakat Japon araştırmacılar, insan dişlerini yeniden büyütmeyi amaçlayan deneysel bir ilaçla ilerliyor. Deneyler Eylül 2024’te başladı.
Gelinciklerde başarılı sonuç
Bu gelişme, “Uterine sensitization-associated gene-1 (USAG-1)” adı verilen ve gelinciklerle farelerde diş büyümesini engellediği gösterilen özel bir antikor üzerine yıllar süren çalışmaların ardından geldi.
2021’de Kyoto Üniversitesi’nden bilim insanları USAG-1 ile kemik morfojenetik protein (BMP) adı verilen moleküller arasındaki etkileşimi bozan monoklonal bir antikor keşfettiler.
Kyoto Üniversitesi’nden Katsu Takahashi, “USAG-1’in baskılanmasının diş büyümesine fayda sağladığını biliyorduk. Bilmediğimiz şey bunun yeterli olup olmayacağıydı” derken, insan ile oldukça benzer diş yapısına sahip gelinciklerde başarılı sonuçlar elde edildiğini aktardı.
En az 1 dişi eksik 30 erkekte denenecek
Şimdi bilim insanları, benzerliği gerçekten görecek çünkü insanlar da aynı türde bir deneyden geçiyor. 11 ay sürecek bu çalışma, 30 ile 64 yaş arasında, en az bir dişi eksik olan 30 erkek üzerinde yapılıyor. İlacın etkinliğini ve güvenliğini göstermek için damar yoluyla uygulanacak. Şanslıyız ki, önceki hayvan deneylerinde herhangi bir yan etkiye rastlanmadı.
Her şey yolunda giderse, Kitano Hastanesi bu tedaviyi 2 ila 7 yaş arasında, en az dört dişi eksik olan çocuklara uygulayacak.
Hedef, 2030 yılına kadar diş yeniden büyütme ilacının yaygın olarak kullanılabilir hale gelmesi. Şimdilik bu tedavi doğuştan diş eksikliği yaşayan hastalara odaklanıyor olsa da, Takahashi bu yöntemin bir gün dişini kaybetmiş herkes için erişilebilir olmasını umuyor.