Köpekler, kediler ya da geyikler… Çoğu memeli hayvan, kulaklarını oynatarak belirli bir sese daha net odaklanabiliyor. İnsanlar ise bu özelliğini yaklaşık 25 milyon yıl önce kaybetti. Ancak Almanya ve Çin’den bilim insanlarının yürüttüğü yeni bir araştırmaya göre, insan beyni aynı işlevi içsel olarak sürdürüyor: Sesin geldiği yöne göre dinleme odağını “çevirebiliyor”.
Yürürken beynimiz yön değiştiriyor
Würzburg Üniversitesi’nden Barbara Haendel’in ekibi, 35 gönüllü üzerinde mobil elektroensefalografi (EEG) cihazlarıyla deneyler yaptı. Katılımcılar sekiz şekilli bir parkurda yürürken kulak içi kulaklıklardan sürekli sesler dinletildi.
Sonuçlar, katılımcılar yürümeye başladığında beynin sesleri işleme kapasitesinin arttığını gösterdi. Özellikle dönüşlerde, beynin seslere odaklanma yönü de değişti. Araştırmacılar, beynin bu şekilde “bir yöne kulak kesilerek” güvenli hareket etmeye çalıştığını belirtiyor.
Evrimsel avantajın günlük yaşama etkileri
Zhejiang Üniversitesi’nden araştırmacı Liyu Cao, bu mekanizmanın evrimsel bir uyum olabileceğini söylüyor:
Bu sayede daha hızlı tepki verebilir, dinamik ortamlarda daha güvenli hareket edebiliriz.
Bilim insanlarına göre bu bulgular, görme engelliler için yeni navigasyon sistemlerinin geliştirilmesine, işitme cihazlarının gürültüyü daha akıllıca filtrelemesine ve hatta açık havada egzersizin neden daha fazla zihinsel fayda sağladığının anlaşılmasına katkı sağlayabilir.
Haendel, hareket ve beyin ilişkisini şu sözlerle özetledi:
Hareket yalnızca kaslarla ilgili değildir. Beyniniz nasıl hareket ettiğinizi değiştirir, hareketiniz de beyninizin işleyişini değiştirir.