Çin, ABD’nin, aralarında yarı iletkenler, biyoteknoloji, havacılık, ticaret ve lojistik sektörlerinde faaliyet gösterenlerin de olduğu 23 Çinli şirketi, ‘ulusal güvenliğe ve dış politika çıkarlarına aykırı faaliyetlerde bulundukları’ gerekçesiyle ihracat kontrolü uygulanacak varlık listesine almasına tepki gösterdi.
Çin Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, ABD’nin ulusal güvenlik kavramının sınırlarını aşırı esneterek Çinli şirketlere yaptırım uygulamak için ihracat kontrollerini istismar ettiği savunuldu.
Bakanlık, son yıllarda ABD’nin, Çin’deki yarı iletken üretim sektörüne karşı bir dizi kısıtlayıcı önlem aldığını belirtirken yapılan açıklamada, “Bu korumacı ve ayrımcı eylemler, gelişmiş bilgisayar çipleri ve yapay zeka üretimi gibi alanlarda Çin’in yüksek teknoloji sektörlerinin gelişimini frenleme ve bastırma girişimidir” denildi.
ABD’nin bu türden uygulamalarıyla Çin’den ve diğer ülkelerden şirketlere baskı uyguladığı, olağan ticari alışverişleri engellediği, küresel piyasaların işleyişini sekteye uğratarak işletmelerin meşru haklarına ve çıkarlarına zarar verdiği, küresel sanayi ve tedarik zincirlerini istikrarının altını oyduğu ileri sürülen açıklamada şunlar kaydedildi:
ABD, uluslararası düzen ve ulusal güvenlik bahanesiyle gerçekte tek taraflı ve zorbaca uygulamalara başvuruyor, kendi çıkarlarını diğer ülkelerin kalkınma haklarının üzerine koyuyor.
Bakanlık, bu eylemlerin yalnızca Çin’in kalkınma çıkarlarına zarar vermekle kalmayıp yarı iletken endüstrisindeki küresel üretim ve tedarik zincirinin istikrarını da ciddi şekilde bozduğunu ve Çin’in bu adımlara kesin olarak karşı olduğunu vurguladı.
Çin, anti-damping soruşturması başlattı
Çin Ticaret Bakanlığı, ABD’de üretilen belirli analog entegre devrelerin ithalatına yönelik bir anti-damping soruşturması başlattığını duyurdu. Soruşturmanın 13 Eylül 2026 tarihine kadar tamamlanmasının beklendiği kaydedildi.
Çinli yetkililerin bu açıklamaları ve eylemleri, 14-17 Eylül tarihleri arasında İspanya’da ticaret, gümrük vergileri ve TikTok platformunu görüşmek üzere yapılacak Çin-ABD görüşmelerinin öncesinde yapıldı. Cuma günü yapılan açıklamada, Çin Başbakan Yardımcısı He Lifeng’in Çin heyetine başkanlık edeceği bildirilmişti.
Çin ve ABD’nin ekonomi ve ticaret görüşmeleri için 14 Eylül’de Madrid’de bir araya geleceği hatırlatılan açıklamada, “Bu arka planda, ABD’nin Çin işletmelerine yaptırım uygulama kararı, gerçek niyetine ilişkin soru işaretlerine yol açıyor” ifadesine yer verildi.
ABD Ticaret Bakanlığı Sanayi ve Güvenlik Bürosu (BIS), 12 Eylül’de, ‘ulusal güvenliğe ve dış politika çıkarlarına aykırı faaliyetlerde bulundukları’ gerekçesiyle aralarında 23 Çin şirketinin olduğu 32 firmayı ‘özel lisansa tabi kuruluşlar’ listesine eklediğini bildirmişti.