Beyaz Saray’da yapılan Trump-Paşinyan-Aliyev görüşmesinin ardından Zengezur Koridoru’nun işletmesi ABD’ye verildi. Trump, Ermenistan’ın bu koridoru geliştirmek için ABD ile özel bir ortaklık kurduğunu ve bu ortaklığın 99 yıla kadar uzayabileceğini söyledi.
Bölgede yaşanan bu gelişmeyi değerlendiren Dış Politika Uzmanı Doç. Dr. Levent Ersin Orallı şu ifadeleri kullandı:
“Zengezur Koridoru meselesi, Güney Kafkasya’nın jeopolitik dengelerinde kritik bir sınav niteliği taşıyordu. Azerbaycan ile Ermenistan arasında uzun süredir çözülemeyen bu konu, hem enerji ve ticaret yolları açısından hem de bölgesel ulaşım ağlarının entegrasyonu bakımından önemli bir başlık olarak masadaydı. Ancak Türkiye, İran ve Rusya gibi bölgeye doğrudan etki edebilecek aktörlerin, sürecin bu kadar tıkanmasına rağmen etkili bir diplomatik hamle geliştirememesi dikkat çekti. Bu pasiflik, uluslararası arenada ‘bölgesel sahiplik’ iddiasının zayıfladığı bir tabloya yol açtı.”
‘ABD stratejik boşluktan yararlandı’
ABD Başkanı Trump’ın bölgesel boşluktan yararlandığını belirten Orallı sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu stratejik boşlukta devreye giren ABD Başkanı Donald Trump, tarafları Washington’a davet ederek beklenmedik bir diplomatik şov sahneledi. El sıkışma görüntüleri, ABD’nin Güney Kafkasya’da ‘barış sağlayıcı’ rolünü tazelerken, Trump’a da içeride ve dışarıda siyasi prestij kazandıracak bir malzeme sundu. Aslında çözümün teknik boyutları ve uygulanabilirliği henüz netleşmemiş olsa da, Trump’ın medyatik hamlesi, süreci ‘ABD’nin başarısı’ olarak pazarlama imkânı sağladı. Bu gelişme, Güney Kafkasya’da bölge devletlerinin ortak hareket edememesinin maliyetini açık biçimde ortaya koydu. Bölgesel meselelerin çözümünde yerel aktörlerin etkisiz kalması, boşluğu küresel güçlerin doldurmasına zemin hazırlıyor. Zengezur Koridoru’nun çözümü, her ne kadar çatışma riskini azaltan bir gelişme olarak olumlu görülse de Rusya ve İran’ın edilgenliği, Türkiye’nin aktif bir arabuluculuk faaliyetine rağmen tarafların masada buluşamaması, bölge dışı aktörlerin inisiyatif almasının önünü açtı. Böylece, Güney Kafkasya’nın kaderi bir kez daha kendi coğrafyası dışındaki güçlerin elinde şekillenmiş oldu.”