Katar’ın başkenti Doha’da, Anadolu Ajansının (AA) Global İletişim Ortağı olduğu 23. Doha Forum kapsamında düzenlenen “Sudan: Barış Olasılıkları ve Devletin Geleceği” paneli, Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü (ISS) Doğu Afrika Bölge Direktörü Paul-Simon Handy moderatörlüğünde yapıldı.
Doha Forum 2025
AA’nın WhatsApp kanallarına katılın, önemli gelişmeler cebinize düşsün.
🔹 Gündemdeki gelişmeler, özel haber, analiz, fotoğraf ve videolar için Anadolu Ajansı
🔹 Anlık gelişmeler için AA Canlı
Panelde konuşan Sudan Adalet Bakanı Abdullah Muhammed Derf, ülkesindeki krizin çözümü için çatışmanın doğru şekilde anlaşılması gerektiğini belirterek, Sudan’da yaşananların birçok anlatıda öne sürüldüğü gibi bir iç çatışma olmadığını söyledi.
Farklı ülkelerden gelen paralı asker vurgusu
Hızlı Destek Kuvvetlerini (HDK) sorumlu tutan Derf, “Bu milis, 15 Nisan’dan bu yana birçok suç işlemiştir. Bu milisin nasıl desteklendiğini ve kendilerine silahların açık ve net bir şekilde gönderildiğini hepimiz gördük. Herkes bu desteğin nasıl sağlandığını görebiliyor. Komşu ülkelerden ve hatta Güney Amerika’dan getirilen bir grup paralı asker bu milise katılmıştır. Bu destek bugün de devam etmektedir.” ifadelerini kullandı.
Derf, uluslararası toplumun sessizliğinin acıların sürmesine ve suçların tekrar tekrar işlenmesine zemin hazırladığını vurguladı.
BM Siyasi İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Rosemary DiCarlo, çatışmaların sona erdirilmesi için tüm tarafların ortak çaba göstermesi gerektiğini belirterek, her iki tarafa da giden silah akışının durdurulmasının şart olduğunu söyledi.
DiCarlo, “İnsanlar her gün ölüyor. Bu korkunç bir tablo ve bu trajediyi durdurmak için birlikte bir yol bulmak zorundayız.” dedi.
Afrika Birliği, Sudan’da dış müdahalenin durması gerektiği çağrısında bulundu
Afrika Birliği Komisyonu Siyasi İşler, Barış ve Güvenlik Komiseri Bankole Adeoye, Sudan’da iki general arasında yaşanan “gerekçesiz, gereksiz ve yıkıcı” savaşın hem küresel hem de kıtasal vicdanda derin bir yara açtığını söyledi.
Bu çatışmanın askeri bir çözümü olmadığını vurgulayan Adeoye, koşulsuz, kapsayıcı ve tüm tarafların katılımını içeren bir ateşkesin zorunlu olduğunu, dış müdahalenin de durması gerektiğini ifade etti.
Afrika Birliğinin Sudan’ın parçalanmasına ve paralel hükümet girişimlerine karşı olduğunu belirten Adeoye, BM, Arap Birliği ve Doğu Afrika’daki Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesi (IGAD) ile yakın işbirliği içinde olduklarını söyledi.
Adeoye, Afrika Birliği merkezde yer almadan yürütülen girişimlerin başarısızlığa mahkum olduğunu ve arabuluculuk çabalarının dağınık şekilde artmasının çözüm üretmediğini dile getirdi.
ABD’li eski Dışişleri Yetkilisi Cameron Hudson ise şunları kaydetti:
“Sudan’da devam eden iki savaş var. Biri açıkça bu iki kuvvet arasındaki savaş alanında yaşanıyor, ancak bölge içinde, bölge çapında yürütülen ikinci bir savaş daha var. Bu savaş kendini farklı şekillerde gösteriyor, ancak ülkenin kontrolü ve geleceği için yoğunlaşmış bir rekabet söz konusu. (ABD Başkanı Donald) Trump yönetiminin arabuluculukla ilgilendiği ve müdahale etmek için en iyi konumda olduğu çatışma da bu.”
ABD diplomasisinin zorluklarından birinin vizyon eksikliği olduğuna dikkati çeken Hudson, Sudan’ın nasıl bir geleceğe sahip olması gerektiğine dair net bir vizyon bulunmadığını söyledi.
Hudson, “Ülkelerinin geleceğini kendileri belirlemek isteyen ve devrim sırasında bunu yapma şansı yakalayan Sudanlıların seslerini duyurabilecekleri bir mekanizma yok. Bu sesler ise uluslararası toplum tarafından büyük ölçüde bastırıldı.” ifadelerini kullandı.