27 Eylül’de başlayan ve artarak devam eden protestoların arkasındaki gençlik hareketi, merkezi olmayan, belli bir siyasi parti ya da sendika ile bağlantısı olmayan, sosyal medya üzerinden örgütlenen genç bir kolektif olarak tanımlanıyor.
İlk kıvılcım olarak, Agadir’de bir hastanede sezaryen ameliyatı sonrası en az 10 kadının hayatını kaybettiği vakalar öne çıkmış durumda.
Dünya Kupası harcamalarına tepki
Genç protestocular, sağlık, eğitim ve sosyal adalet gibi temel kamu hizmetlerinde ciddi eksiklikler varken, buna karşılık hükümetin büyük kaynakları 2030 Dünya Kupası hazırlıkları ve stadyum yatırımlarına yönlendirdiğini eleştiriyor.
3 kişi hayatını kaybetti
Fas Başbakanı Aziz Ahannuş, perşembe günü yaptığı açıklamada, Dünya Kupası hazırlıkları için yapılan yüksek harcamalar yerine kamu hizmetlerine öncelik verilmesini talep eden gençlerin öncülüğündeki gösterilerde üç kişinin hayatını kaybettiğini söyledi.
Bu, protestoların altıncı gününde gerçekleşti. Gen Z 212 sosyal medyada, ölümleri ‘ciddi bir insan hakları ihlali’ olarak nitelendirdi.
Dünya çapında Z kuşağı protestoları
Son haftalarda dünyanın farklı yerlerinde gençlerin öncülüğünde benzer protestolar gerçekleşiyor.
Ortak bir bağ görünmese de, yerel basın kaynaklarında ‘genç nüfusun yolsuzluk ve ekonomik fırsatların sınırlılığına duyduğu öfkenin’ giderek arttığı belirtiliyor.
Bu hafta Madagaskar’da elektrik kesintileri ve su sıkıntısı nedeniyle başlayan gençlik protestoları, cumhurbaşkanının hükümetini feshetmesine yol açtı. Günler önce Filipinler’de binlerce kişi, sel yardım fonlarının milyarlarca dolarının kötüye kullanıldığını iddia ederek sokağa döküldü.
Geçen ay Nepal’de kendilerini ‘Gen Z’ (Z Kuşağı) olarak adlandıran öğrenciler, yolsuzluk ve sosyal medya yasaklarına karşı bir hareket başlattı. Ağustos ayında ise Endonezya’da işsizlik ve enflasyon nedeniyle kitlesel gösteriler düzenlendi.
Ulusal istatistik kurumuna göre, Fas’ta 25 yaş altındaki gençlerde işsizlik oranı yüzde 35.8.