Iraklı Siyasetçi Şabender: Türkiye’nin Komşusu Irak Ile Daha Parlak Bir Sayfa Açacağını Düşünüyoruz

Şabender, AA muhabirine, Irak-Türkiye ilişkileri, ülkesinde yaklaşan parlamento seçimleri, Bağdat ve Erbil arasındaki bütçe krizi, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’yla görüşmesi ve Irak-Suriye ilişkilerinin normalleşmesi ile ABD ve İran’ın Irak’taki nüfuzu, Hamas’ın İsrail’e karşı mücadelesi ve Lübnan Hizbullah’ının geleceğine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Merkezi hükümet ile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) arasında yaşanan bütçe sorununun uzun yıllara dayandığını ifade eden Şabender, bunun iki yönetimce hala çözüme kavuşturulmamasının “ayıplanacak mesele” olduğunu ve bunun olumsuz yansımasının halka yansıdığını dile getirdi.

“Bu durum hepimiz için utanç verici.” diyen Şabender, şöyle devam etti:

“Irak Kürdistan Bölgesi ile Bağdat arasındaki mali ve siyasi kriz tehlikeli boyutlara ulaştı ve bunun yalnızca bir tarafın hatası olmadığını belirteyim. Bu anayasayı birlikte yazdık ve bugün hala çözüm bulamıyorsak burada büyük bir sorun var. Kürt vatandaşların özellikle bayram arifesinde maaşlarının kesilmesiyle büyük mağduriyet yaşandı. Bu artık sadece siyasi bir mesele değil, halkın sofrasına yansıyan bir sorun. Hükümetler arası çatışmaların faturası halka çıkarılamaz. Bölge halkının durumu göz önünde bulundurularak Bağdat hükümetinden adım bekleniyor. Bakanlar Kurulu maaş krizinden etkilenen kesimleri koruyan bir karar almalı. Gerekirse uluslararası mahkemeye gidilsin ama bu kriz çözülsün.”

Maaş krizinin sokaklarda siyasi manipülasyonlara açık hale geldiğini vurgulayan Şabender, “Bu durum Kürt halkını galeyana getirmek için kötü niyetli çevrelerce kullanılabilir.” uyarısında bulundu.

“Ne İran’a ne de Amerika’ya dayanarak çözüm bulunmaz”

Şabender, bazı Kürt siyasetçilerin Bağdat’taki görevlerinden çekilme ihtimaline karşı ise, “Bakanları ya da vekilleri çekmek çözüm değil, bu Irak’ın birliğine zarar verir. Bütçe meselesi baskı yöntemi olarak kullanılmamalı.” ifadelerini kullandı.

İran’ın “Irak’taki nüfuzu” ve siyasi kararlara etkisiyle ilgili Şabender, “İran’ın Irak’taki siyasi karara etkisi ve nüfuzu ciddi oranda azaldı. İran, başka ülkelerin iç işlerine karışmaması gerektiği anladı.” dedi

IKBY ve merkezi hükümet yetkililerinin “samimi ve gerçekçi” bir diyalogla sorunu çözmeleri gerektiğini belirten Şabender, dış güçlere dayanmanın çözüm olmadığını ifade ederek, “Ne İran’a ne de Amerika’ya dayanarak çözüm bulunmaz. Iraklılar kendi çözümünü üretmeli.” değerlendirmesinde bulundu.

“Siyasi krizler seçimleri etkiler ama yapılmasını engellemez”

Bağdat ve Erbil arasındaki söz konusu krizin yaklaşan seçimleri olumsuz etkileyebileceğini ifade eden İzzet Şabender, ancak bunun seçimleri engellemeyeceğine inandığını söyledi.

Şabender, “Gerilim seçimleri sabote etmez ama seçmenin güvenini azaltır. Bu nedenle çözüm geciktirilmemeli.” diye konuştu.

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani’nin performansını değerlendiren Şabender, “Hizmet ve güvenlik alanında elle tutulur gelişmeler var. 2018’de oy kullanmayan seçmenin en az yüzde 25’i bu kez sandığa giderse tablo değişir.” şeklinde konuştu.

“Şii partilerin son seçimi olabilir”

Şabender, ülkedeki geleneksel Şii partiler açısından da tabloyu değerlendirerek, “Eğer kendilerini yenilemezlerse bu onların son seçimleri olabilir.” ifadesini kullandı.

Uzun süredir siyasetten çekilen Şii dini ve siyasi lider Mukteda es-Sadr’ın seçime katılması ihtimalinin uzak olduğunu düşünen Şabender, Şii liderin tabanına “oy kullanma özgürlüğü” verebileceğini dile getirdi.

Sünnilerin Cumhurbaşkanlığı talebine Şiiler ne diyor?

Irak eski Meclis Başkanı Muhammed Halbusi’nin, Cumhurbaşkanlığı koltuğunun Kürtlere değil, Sünnilere verilmesi gerektiği yönündeki açıklamalarına da değinen Şabender, meselenin Şiiler açısından bir sorun olmadığını ancak Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) Başkanı Mesud Barzani ve bazı Kürt çevrelerin Cumhurbaşkanlığı koltuğunun Kürtlerde kalmasında ısrarcı olduğunu söyledi.

“Türkiye’nin Irak’ta önemli bir pazar alanı bulunuyor”

Irak’ın Türkiye ile ilişkilerinin iyi düzeyde ve stratejik olduğunu vurgulayan Şabender, “PKK meselesi sona yaklaştı. Türkiye’nin de komşusu Irak ile daha parlak bir sayfa açacağını düşünüyoruz. Türkiye ile yüzyıllara dayanan çok köklü komşuluk, dini ve toplumsal ilişkilerimiz mevcut. Suyumuz Türkiye’den geliyor ve Türkiye’nin Irak’ta önemli bir pazar alanı bulunuyor. Başbakan Sudani’nin de Türkiye ile ilişkilerin güçlü olmasından yana olduğunu görüyorum. Türk tarafının da isteği bu yönde bir ilişkiden yana.”

Suriye ile ilişkiler

Ülkesiyle yeni Suriye yönetimi arasındaki ilişkilere değinen Şabender, Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ile Irak devleti adına görüşen ilk kişi olduğunu vurgulayarak, “Beğenin ya da beğenmeyin, tüm dünya Suriye ile normalleşme peşinde. Irak’ın da bundan izole kalması doğru değil. İsrail hariç tüm bölge ve komşu ülkelerle iyi ilişkilerimiz olmalı.” ifadesini kullandı.

“Hamas, büyük zafer elde etti”

Hamas’ın İsrail’in saldırılarına karşı verdiği mücadeleye ilişkin de Şabnder, şunları kaydetti:

“Hamas, büyük zafer elde etti. Hamas, Araplar’ın 75 senedir yapamadığını yaptı. Hamas, Avrupa ve Amerika’nın moralini bozdu ve İsrail ordusunun ‘yenilmez ordu’ olduğu algısını yerle bir etti ve yenileceğini gösterdi. Batı, Gazze’de evlerin insanların üzerine yıkıldığını görüyor ama kılını kıpırdatmıyor ve aksine, İsrail’e silah yardımını sürüyor.”

Lübnan Hizbullahı’nın silahları bırakıp, siyasete yöneldiğini kaydeden Şabender, örgütün siyasetten dışlanması halinde tekrar silahlı mücadeleye dönebileceğini sözlerine ekledi.

Iraklı siyasetçi Şabender kimdir?

Irak’da daha önce milletvekilliği de yapan Şabender, eski başbakanlardan İyad Allavi’nin 2010 yılında kurduğu “Irakiye İttifakı”nın sözcülüğünü yapmıştı. Allavi ile daha sonra yollarını ayıran Şabender, aktif siyaseti bıraksa da yıllardır ülkedeki siyasi gündemi yorumlamaya devam ediyor.

Şabender, Irak’ın yeni Suriye yönetimi ile ilişkilerini geliştirmesini destekleyerek, Irak devleti adına Şam’da Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ile görüşen ilk kişiydi.

Şabender’in Bağdat’ta Şii ve Sünni dini ile siyasi liderlerin yanı sıra KDP lideri Mesud Barzani başta olmak üzere Kürt lider ve siyasetçilerle de iyi ve yakın ilişkileri bulunuyor.