Gamaleya Araştırma Enstitüsü Başkanı Aleksandr Gintsburg, H5N1 kuş gribinin kediler arasında yayıldığı ve insanlara sıçrayarak ölümcül bir pandemiyi tetikleyebileceği uyarısında bulundu
Gintsburg açıklamasında, tehdidin acil aşı geliştirilmesini gerektirecek kadar ciddi olduğunu da not düştü.
Gintsburg verdiği demeçte, “Bir aşı prototipi sadece hayvanlar arasında değil, insandan insana bulaşmaya başlaması çok muhtemel olan suşa karşı Faz I ve II klinik deneylerden geçmelidir” dedi.
H5N1’in hava yoluyla insanlara bulaşmasına izin veren bir mutasyonun çiçek hastalığından daha kötü bir krize yol açabileceği konusunda uyaran Gintsburg, “Ölüm oranı %50-70’tir ve hava yoluyla bulaşırsa, bir ya da iki mutasyondan sonra olabileceklere kıyasla çiçek hastalığı çocuk oyuncağı gibi görünecektir” dedi.
Maryland Üniversitesi araştırmacıları evcil kediler arasında kuş gribi vakalarında bir artış tespit etmişti. Yirmi yıllık verilere dayanan çalışmada, 18 ülkede kedilerde 600’den fazla enfeksiyon tespit edilmiş ve ölüm oranının yüzde 50’yi aştığı belirtilmişti.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 2003 yılından bu yana 24 ülkede toplam 974 doğrulanmış H5N1 insan vakası bildirmişti. Bu vakalardan 470’i ölümle sonuçlanmıştı. Bu tür vakaların tipik olarak enfekte kümes hayvanlarına doğrudan veya dolaylı maruziyetle ilişkili olduğu belirtilirken virüsün insandan insana sürekli olarak bulaşmayı başaramadığı belirtilmişti.
‘Kediler, kuş gribine daha sık yakalanıyor’
Maryland Üniversitesi mensubu bilim insanları kısa bir süre önce Open Forum Infectious Diseases’de yeni bir endişeyi vurgulayan önemli bir çalışma yayımladı. Kedilerin kuş gribine daha sık yakalandığını tespit eden araştırmacılar, virüsün insanlar arasında yayılmadan önce durdurulmasına yardımcı olmak için ‘acil izleme’ çağrısında bulundu.
Çalışmanın baş yazarı Dr. Kristen Coleman yaptığı açıklamada şu cümleleri kaydetti:
Virüs evrim geçirdi ve türler arasında atlama şekli çok endişe verici. Yaz yaklaşırken, çiftliklerdeki ve vahşi doğadaki vakaların yeniden artmasını bekliyoruz. Kuş gribi kediler için çok ölümcüldür ve insanlara yayılma riskini daha iyi değerlendirmek için virüsün kedi popülasyonlarında ne kadar yaygın olduğunu acilen anlamamız gerekiyor. Hem insanları hem de evcil hayvanları korumaya yardımcı olmak istiyoruz.
2004’ten 2024’e kadar olan verileri inceleyen araştırmacılar, dünya genelinde kedilerde 302’si ölümle sonuçlanan 607 kuş gribi vakası tespit etti. Bu vakaların 18 ülkeyi kapsadığı beliritlirken ev hayvanlarından kaplan gibi büyük kedilere kadar 12 farklı kedi türünü içerdiği dile getirildi. Artan tehdide rağmen, kedilerde rutin olarak kuş gribi için test yapılmadığı ifade edilirken çoğu durumda testlerin ancak hayvan öldükten sonra yapıldığı aktarıldı. Coleman, bu sınırlı gözetim nedeniyle, gerçek enfeksiyon sayısının muhtemelen çok daha yüksek olduğunu öne sürdü.
Söz konusu çalışmada, kedilerin enfekte kuşları veya kontamine çiğ tavuk yemlerini yiyerek doğrudan ve diğer memeliler aracılığıyla dolaylı olarak kuş gribine yakalandığı kaydedildi.
Kuş gribinin insandan insana bulaştığına dair herhangi bir vaka bildirilmediği konusu dile getiren uzmanlar, virüsün yayıldıkça ve geliştikçe hava yoluyla kolayca bulaşabileceğinden endişe ettiklerini dile getirdi.