Louvre’da Darbe: Dünyanın En ünlü Müze Soygunları

Louvre Müzesi, dünyanın en sıkı güvenlik önlemlerine sahip kurumlarından biri. Kısıtlı giriş, yüksek çözünürlüklü kameralar, alarm sistemleri ve onlarca güvenlik görevlisine rağmen, kimliği belirsiz kişiler geçen hafta sonu birinci kattaki birkaç vitrini boşaltmayı başardı.

Kaçış sırasında çalınan bazı eşyalar düşürüldü. İmparatoriçe Eugenie’ye ait bir taç, kaldırımda bulundu. Bu olay, sanat dünyasının en büyük soygunlarını yeniden hatırlattı.

Louvre tarihinin en ünlü olayı 1911’de yaşandı. Müze çalışanı Vincenzo Peruggia, mesai sonrası müzeye saklanarak Leonardo da Vinci’nin ‘Mona Lisa’ tablosunu çaldı. Peruggia, tabloyu iki yıl boyunca evinde sakladı. 1913’te Floransa’da satmaya çalışırken yakalandı. Kendini ‘vatansever’ olarak savunan Peruggia, tabloyu İtalya’ya geri getirmek istediğini söyledi. Kısa bir cezanın ardından serbest bırakıldı, 1925’te Fransa’da yaşamını yitirdi.

Rotterdam’daki Kunsthal Müzesi’nde 2012’de düzenlenen ‘Avangardlar’ sergisinde Picasso, Monet ve Gauguin gibi sanatçılara ait yedi tablo birkaç dakika içinde çalındı. Hırsızlar şiddet kullanmadan müzeye girdi, eserleri çerçevelerinden çıkararak kayıplara karıştı. Olaydan sonra Romanya’da yakalanan zanlılardan birinin annesi, tabloları fırında yaktığını iddia etti. Bu iddia hiçbir zaman kanıtlanamadı. Çoğu tablo hâlâ kayıp. Uzmanlar eserlerin değerini 100 milyon avronun üzerinde tahmin ediyor.

Meksika’daki Ulusal Antropoloji Müzesi, Noel arifesinde tarihin en büyük sanat hırsızlıklarından birine sahne oldu. İki üniversite öğrencisi, müzeyi aylarca gözlemledikten sonra çatıdan girip 124 paha biçilmez eseri çaldı. Aralarında Kral Pakal’ın yeşim maskesi, altın işlemeler ve Kolomb öncesi heykeller bulunuyordu. Eserlerin büyük bölümü yıllar sonra bir evin tuvaletinde saklanmış halde bulundu. Faillerden biri 10 yılı aşkın hapis cezası aldı; tahliye sonrası öldürüldü.

ABD’nin Boston kentindeki Isabella Stewart Gardner Müzesi, 18 Mart 1990’da tarihin en pahalı sanat soygununa sahne oldu. Polis kılığına giren iki kişi, güvenlik görevlilerini kelepçeleyerek 13 eseri çaldı. Aralarında Rembrandt’ın ‘Fırtınalı Deniz Yolculuğu’ ve Vermeer’in ‘Konser’ tabloları vardı. Eserlerin değeri 500 milyon doları aşıyor. 35 yıldır çözülemeyen olayda ne tablolar ne de failler bulundu. Duvarlardaki boş çerçeveler hâlâ yerinde duruyor.

Norveç’in başkenti Oslo’daki Munch Müzesi, 2004’te sinematik bir soygunla sarsıldı. Maskeli iki kişi, ziyaretçilerin gözü önünde Edvard Munch’un ‘Çığlık’ ve ‘Madonna’ tablolarını duvardan söküp kaçtı. İki yıl sonra tablolar bulundu ancak ciddi şekilde hasar görmüştü. ‘Çığlık’ tablosundaki boya aşınması ve nem lekeleri tamamen onarılamadı.

Almanya’nın Dresden kentinde 25 Kasım 2019’da meydana gelen olay, ‘Klan darbesi’ olarak anılıyor. Maskeli saldırganlar, elektrik kesintisinden yararlanarak Yeşil Kasa adlı mücevher koleksiyonuna girdi. Baltayla vitrinleri parçalayıp elmas ve pırlantalardan oluşan setleri çaldı. Soruşturma, olayı Berlin merkezli Remmo klanıyla ilişkilendirdi. Çalınan parçaların bir kısmı 2022’de bulundu, bazıları hâlâ kayıp.

İtalyan heykeltıraş Benvenuto Cellini’nin ünlü eseri ‘Saliera’ (Tuzluk), 2003’te Viyana Sanat Tarihi Müzesi’nden çalındı. Fail, müzeye gece vakti pencereden girerek tek başına eseri vitrininden aldı. Bir süre sonra polise teslim olan hırsız, mücevher ustasıydı ve ‘sarhoşken yaptığını’ söyledi. Polis, tuzluğu ormana gömülü halde buldu. Eser zarar görmemişti. Hırsız birkaç yıl hapis yattıktan sonra erken tahliye edildi.

Bu olaylar, sanat eserlerinin maddi değerinden çok sembolik anlamının da suçlular için cazip olduğunu gösteriyor. Mona Lisa’dan Çığlık’a, Saliera’dan elmas taçlara kadar, müzeler dünyanın en gelişmiş güvenlik sistemlerine sahip olsa da sanat hırsızlarının hayal gücü sınır tanımıyor.