Araştırma, kıtalar birbirinden koptuktan ‘on milyonlarca yıl sonra’ bile mantoda oluşan istikrarsızlıkların kıta tabanını aşındırmaya devam ettiğini ve bu süreçte kopup mantoya karışan kabuk parçalarının okyanus içi volkanlara ulaştığını ortaya koyuyor.
Bu mekanizmanın, denizaltı dağlarının nasıl oluştuğunu da açıklayabileceği belirtiliyor.
Sıradışı magma bileşiminin kaynağı
Çalışmanın başyazarı, Southampton Üniversitesi’nden jeoloji profesörü Thomas Gernon, bunun mantonun bileşimini etkileyen ‘tamamen yeni bir mekanizma’ olduğunu belirtiyor.
Christmas Island Seamount ve benzeri volkanlarda görülen magmaların içinde ‘kıtasal kabuğa özgü mineraller’ bulunduğu biliniyordu. Bu durum, volkanların eski okyanus kabuğu kalıntılarını veya çok daha derinden yükselen mantonun taşıdığı kadim kıtasal materyalleri yüzeye çıkardığı yönünde iki farklı hipoteze yol açmıştı.
Ancak araştırmacılar, bu magmaların tek bir kaynaktan açıklanamayacak kadar çeşitli olduğunu belirtiyor.
Dalgalar ‘kıta tabanını soyuyor’
Bilgisayar modelleri, kıtaların kopmasından sonra mantoda oluşan dalgaların kıta altındaki kabuğu bir ‘patates soyacağı’ gibi kazıyarak mantoya taşıdığını gösteriyor.
Bu kıtasal malzeme kopuşun ardından birkaç milyon yıl içinde mantoya karışıyor.
Tekrar yüzeye çıkması ise 5 ila 15 milyon yıl sürüyor.
Süreç, kıta riftinden yaklaşık 50 milyon yıl sonra zirveye ulaşıyor.