Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesi Payamlı Mahallesi’nde bulunan Mendik Tepe, “Taş Tepeler Projesi” kapsamında gün yüzüne çıkarılıyor. İlk olarak Çakmak Tepe Kazı Başkanı Fatma Şahin tarafından keşfedilen alan, Liverpool Üniversitesi’nden Prof. Dr. Douglas Baird başkanlığında, Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi iş birliği ve İngiliz Arkeoloji Enstitüsü desteğiyle 2024’te kazılmaya başlandı.
Farklı boyutlarda yapılar bulundu
Prof. Dr. Douglas Baird, alanda çok sayıda farklı boyutta yapının ortaya çıkarıldığını belirterek, bu yapıların işlevlerini anlamaya çalıştıklarını söyledi. Küçük yapıların depolama veya yemek hazırlama, orta boyuttakilerin konut, daha büyük olanların ise ritüel amaçlı olabileceği üzerinde duruluyor. Özellikle özenli taş işçiliğine sahip büyük bir binanın, ritüel amaçlı kullanım ihtimali güçleniyor.
Neolitik dönemin en başlarına işaret ediyor
Baird, Mendik Tepe’nin Neolitik dönemin en başlarına tarihlenebileceğini vurgulayarak, alanın Göbeklitepe ve Karahantepe ile ilişkili olduğunu ancak onlardan daha eski olabileceğini ifade etti. Bu bulgular, insanların yerleşik hayata geçiş sürecini anlamada büyük önem taşıyor.
Çakmak Tepe ile bağlantılar
Mendik Tepe’ye yaklaşık 5 kilometre uzaklıktaki Çakmak Tepe’de de benzer tarihlere ait kalıntılara rastlandı. Her iki alanın da, Göbeklitepe ve Karahantepe gibi diğer taş tepe yerleşimlerinden daha eski olabileceği değerlendiriliyor. Ayrıca Göbeklitepe’deki ünlü “T” biçimli dikili taşlar yerine, Mendik Tepe’de farklı tipte dikili taşlara rastlanması, alanın kendine özgü özellikler taşıdığını gösteriyor.