TBMM Yapay Zeka Araştırma Komisyonu Toplandı

TBMM Yapay Zeka Araştırma Komisyonu, AK Parti Eskişehir Milletvekili Fatih Dönmez başkanlığında toplandı.

Toplantıda, AA İdari ve Mali İşlerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Peru, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanı Buğra Ayan, sanatçı Alp Doğu Eser ve İnteraktif Reklamcılık Derneği Yapay Zeka Çalışma Kurulu Başkanı Sarper Danış milletvekillerine sunum yaptı.

Komisyon Başkanı Fatih Dönmez, toplantıda iletişim ve sanatta yapay zeka konusunun ele alınacağını söyledi. 8 Mayıs’ta TBMM Başkanlığının himayesinde yapay zeka zirvesinin düzenleneceğini hatırlatan Dönmez, 13 Mayıs’ta da komisyonun kapanış toplantısını yapacaklarının bilgisini verdi.

AA İdari ve Mali İşlerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Peru, komisyonun faaliyetlerini başarıyla yerine getirmesi temennisinde bulunarak, çalışmalar sonunda ortaya çıkacak vizyon belgesini sabırsızlıkla beklediklerini söyledi.

Anadolu Ajansının 6 Nisan 1920’de kurulduğunu hatırlatan Peru, Ajansın bugün küresel anlamda en önde gelen haber ajanslarından biri olduğunu vurguladı. AA’nın 13 dilde 135 farklı ülkede faaliyet yürüttüğü bilgisini veren Peru, Anadolu Ajansının 38 global ofis ve yayın merkezine sahip olduğunu bildirdi.

Peru, Anadolu Ajansının bugün itibarıyla 1971 tam zamanlı çalışanı ve 2 bin 531 serbest habercisiyle görev yaptığını belirterek, “Günlük üretimlere bakacak olursak 1438’i haber, 4 bin 282’si fotoğraf, 439 video olmak üzere günlük ortalama 6 bin 222 içerikle yıllık 2.2 milyon içerik üretiyoruz. Bu bahsettiğim üretimi iki ana faktörle karşılıyoruz. Birincisi, yetişmiş insan kaynağımız, diğer faktör de teknoloji yatırımlarımız.” diye konuştu.

Anadolu Ajansı olarak geleceğin haberciliğini şekillendirmek için sürekli teknolojiye yatırım yaptıklarını vurgulayan Peru, Ajansın kendi yazılımlarını kendisinin ürettiğini dile getirdi. Peru, Ankara ve İstanbul’da yapılan yeni veri merkeziyle veri güvenliğini ve işlem kapasitesini en üst düzeye taşıdıklarını söyledi.

Habercilikte yapay zekanın birçok farklı alanda etkin şekilde kullanıldığını dile getiren Peru, “Haberin toplanması, oluşturulması ve dağıtım aşamalarının hepsinde yapay zeka gündemimizde.” dedi.

Habercilikte yapay zekanın kullanım alanlarına ilişkin bilgi veren Peru, haber oluşturulduktan sonra yapay zeka sistemleri sayesinde dil ve yazım kontrollerinin kolaylıkla yapıldığını, böylece dil hatalarının, anlatım bozukluklarının en aza indirgendiğini anlattı.

Peru, “Ajans dili ve yazım kurallarına uygunluk da kontrol edilerek otomatik olarak düzeltmeler yapılabilir hale geliyor. Kaynak doğrulaması yapılarak yapay zeka destekleri aracılığıyla güvenilir içerik üretimi kolaylaşıyor. Yapay zeka dezenformasyon tespiti konusunda da önemli rol oynuyor. Yanlış bilgi ve manipülatif içerikler güvenli kaynaklar referans alınarak, büyük veri analizi ve içerik taraması yoluyla erken aşamada tespit edilerek hatanın önüne geçiliyor.” ifadesini kullandı.

İnsan kontrolü ilkesi

Yapay zekanın kullanımında kritik hususların olduğunu vurgulayan Peru, insan kontrolü konusuna dikkati çekti. Peru, şöyle konuştu:

“Biz, insan kontrolü ilkesine bağlı kalınması gerektiğini düşünüyoruz. Yapay zeka süreçlerinin destekleyici nitelikte olması gerektiğini, nihai sorumluluğun ve kararın her zaman insanlarda kalması gerektiğini düşüyoruz. Şeffaflık anlamında da yapay zekanın hangi aşamalarda kullanıldığının belirtilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Telif hakları da önemsediğimiz temel alanlardan biri. Yapay zekada üretilen, kullanılan içeriklerde telif hususunun da dikkate alınması gerektiğine inanıyoruz. Veri gizliliği, yine ihmal edilmemesi gereken bir konu olarak gündemimizde yer alıyor. Etik uyum hususunun da kritik konulardan biri olduğunu düşünüyoruz. Bu anlamda operasyonel önlemler alınması gerektiğine de inanıyoruz.”

Peru, Anadolu Ajansı olarak doğru, hızlı ve güvenilir haber kaynağı olma misyonuyla yapay zekayı fırsata dönüştürürken riskleri güvenle yönetmeyi istediklerini belirterek, “Uygulama alt yapılarını güçlendirdik ve bu sayede haber üretiminde yapay zekayı aktif şekilde kullanmaya başladık. Yapay zekayı özellikle haber takip sistemimiz, haber yazım asistanımız, akıllı arşiv yönetimimiz, hata tespit asistanımız, haber ihbar sistemi ve haber öneri motoru şeklindeki uygulamalarımız hali hazırda kullanıyoruz.” diye konuştu.

ODTÜ ile ortak AR-GE projesi kapsamında yapay zeka destekli yüz ve nesne tanıma sistemini geliştirdiklerini dile getiren Peru, “Yüklenen fotoğraf, videolardaki yüzler tespit edilerek, hızlıca gruplandırma ve etiketlendirerek otomatik olarak arşive aktarma durumu söz konusu.” dedi.

Anadolu Ajansının yapay zeka muhabirlerinin olduğunu ifade eden Peru, “Anadolu Ajansı olarak yapay zeka muhabirlerini kullanan ilk medya kuruluşları arasında yerimizi aldık. Aynı zamanda metaverse evreninde ilk röportajı yapan kurumlar arasında kendimizi gösterebiliriz. Yine yapay zekanın kullanımı anlamında infografikler oluşturup bunu abonelerimizle paylaşıyoruz. Podcast konusunda da yapay zeka tarafında, haber ve analiz içeriklerimizi kendi çalışanlarımızın sesleriyle podcaste çeviriyor, son kullanıcının hizmetine sunuyoruz. ” açıklamalarında bulundu.

“TEPE isimli kendi ürettiğimiz dron ile AA Teknoloji markasıyla artık gündemdeyiz”

Peru, Anadolu Ajansının yapay zeka, büyük veri ve ileri medya teknolojilerinde öncülüğünü daha da güçlendirmek için AA Teknoloji A.Ş’yi bu yılın başında kurduğunu söyledi.

Ürettikleri yazılım ve donanımları, sektör ve Türkiye’nin ihtiyacını karşılamak üzere çalıştıklarını vurgulayan Peru, “Elektronik Belge Yönetim Sistemi (EBYS) tüm evraklarımızın hızlı, güvenli şekilde akışını sağlıyordu artık bunu tüm ülkemize sunma durumundayız. Haber Akış Sistemimizin yapay zeka ile entregre edilmiş yeni halini de isteyen kurumlarımıza sunuyoruz. Medya İçerik ve Arşiv Yönetim Sistemimiz, Sosyal Medya Yönetim Sistemimiz ve TEPE isimli kendi ürettiğimiz dron ile AA Teknoloji markasıyla artık gündemdeyiz.” diye konuştu.

AA Tekonoloji hackathonları kapsamında yapay zeka, doğal dil işleme, görüntü İşleme ve sesten yazıya dönüşüm gibi temalarda üniversite öğrencilerine yönelik iki yıl önce bir hackathon düzenlediklerini hatırlatan Peru, “Bu yılın 3. çeyreğinde ‘GAMEJAM’ etkinliğinde yapay zeka ve oyun teması kapsamında alternatif medya hizmetlerini geliştirmek için hackathon çalışmasını gerçekleştireceğiz.” dedi.

T3 Vakfıyla Türkçe büyük dil modeli ve redaktör için hedef odaklı yeni yapay zeka çözümleri geliştirdiklerini ifade eden Peru, TÜBİTAK’ın işbirliğiyle Türkçe Büyük Dil Modeli Geliştirme Projesi’nde aktif olarak yer aldıklarını söyledi. Peru, Gazi Üniversitesi ve ODTÜ ile bu konularda çalışmaların devam ettiğini aktardı.

“Ülkemizin enformasyon altyapısına katkı sunmaya hazırız”

Yapay Zeka Etik Kullanım Rehberi’ni hazırladıklarını hatırlatan Peru, rehberle Anadolu Ajansı ve tüm medyanın yapay zeka teolojilerini kullanırken takip edecekleri sağlam bir etik çerçeveyi oluşturmaya katkı sunmayı hedeflediklerini belirtti.

Yapay zeka alanında daha güçlü ve sürdürülebilir adımlar atabilmek için bazı somut önerilerinin olduğunu dile getiren Peru, bu önerileri şöyle sıraladı:

“Ortak Türkçe bir veri havuzu oluşturmanın kritik ihtiyaç olduğunu düşünüyoruz. Her kurumun kendi veri havuzunu kurması yerine kaynakları daha etkin kullanabileceğimiz ortak bir yapının kurulması, mükerrer yatırımların da önüne geçilerek kaynakların etkin kullanımının önemini düşünüyoruz. Yurt dışı bağımlılığın azaltılarak, ortak geliştirilecek dil modelleri çalışmalarının küresel ölçekteki firmalarla rekabet edebilecek nitelikte olmasını sağlamamız gerektiğini düşünüyoruz. Özel sektör girişimlerini desteklemek önceliklerimiz arasında yer almalı, yerel, büyük ve küçük ölçekli her model geliştirme çalışmalarına teşviklerin sunulması gerektiğini düşünüyoruz. İçerik üreticilerini koruyan, yapay zeka kullanımını kapsamlı bir şekilde düzenleyen hukuki bir yapının ivedilikle hayata geçirilmesi gerektiğine inanıyoruz.”

Anadolu Ajansının sadece bir medya kuruluşu değil aynı zamanda Türkiye’nin bilgi güvenliği, dijital egemenliği ve haberin doğruluğu için çalışan bir kurum olduğunu vurgulayan Peru, “Yapay zeka teknolojilerini kullanırken önceliğimiz insan denetimini merkeze alan, etik değerlerden sapmayan, şeffaf, sürdürülebilir yerli çözümler olduğunu belirtmek isterim. Geleceğin medyası sadece yapay zeka ile değil insan aklıyla makina zekasının ortak etiğinde buluşacaktır. Bu yolda ülkemizin enformasyon altyapısına katkı sunmaya hazırız.” dedi.

Milletvekillerin sorularını da yanıtlayan Peru, siber saldırılara yönelik soru üzerine, Anadolu Ajansının siber güvenlik anlamında özellikle seçim dönemlerinde ciddi saldırılar alan bir kurum olduğunu söyledi. Peru, “Siber güvenlik alanında arkadaşlarımızın yetkinliğine güveniyoruz. Oradaki tecrübeleri gösterdi ki başarılı olduk, herhangi bir sıkıntı yaşamadık.” diye konuştu.

Yapay zeka kullanımının çalışan sayısının azalmasına neden olup olmayacağına yönelik soruya Peru, “İlerleyen dönemde azalma şeklinde olmasa da çalışan arkadaşlarımızın yeni teknolojilerin kullanılması hususunda eğitimlerle farklı alanlarda çalışmasına vesile olacak farklı bir program işletilebilir ya da yeni alımların daha efektif şekilde alınmasını sağlayacaktır. Yapay zekanın şu an için direkt etkisini söyleyemeyiz.” yanıtını verdi.

Diğer sunumlar

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanı Buğra Ayan, İletişim Başkanlığı olarak yapay zeka geçiş raporu hazırladıklarını, bu rapora paralel şekilde çalışmaları yürüttüklerini ifade etti.

Gelecek hafta Sentetik Medya Paneli düzenleyeceklerini belirten Ayan, bu panelde bazı araçları test edeceklerini söyledi. Ayan, “Buraya gelen misafirlerimize yapay zeka deneyim alanları sunacağız ve bu deneyim alanlarında farklı yapay zeka araçları test edilecek.” dedi.

Dezenformasyon konusunda yapılan çalışmalar hakkında bilgi veren Ayan, sorulan sorulara dezenformasyon bültenlerine bakarak cevap veren bir araç tasarladıklarını dile getirdi. Ayan, “Örneğin Togg arabalarıyla ilgili dezenformatik bir içerik var. Buna cevap veriyor. Aynı zamanda buluttan binlerce sayfa içerisinde bu iddiaya cevap nerede var, PDF olarak açıyor.” diye konuştu.

TÜBİTAK’ın Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programı olduğunu ve kamu kurumlarına yapay zeka desteği verdiğini söyleyen Ayan, bu destek programına başvurduklarını ve kazandıklarını söyledi. Ayan, “Şu anda bu süreç devam ediyor. 15 milyon lira destek verilecek, CİMER’e yapay zeka entegrasyonuyla ilgili.” ifadesini kullandı.

Siber güvenlik alanında iç kaynaklarla bir yazılım geliştirdiklerini dile getiren Ayan,”Bu araçlar, internet sitesinde bulunan hata kodlarını yapay zeka ile anlamlandırıyor. Siteye girildiğinde bir hata mesajı alındığında, yapay zeka buna bakıyor.” dedi. Ayan, yapay zeka desteğiyle “Türkiye” markasını da izlediklerini vurguladı.

Sanatçı Alp Doğu Eser ve İnteraktif Reklamcılık Derneği Yapay Zeka Çalışma Kurulu Başkanı Sarper Danış da milletvekillerine yapay zeka konusunda sunum yaptı.

Komisyonda ayrıca AA Kitap’tan çıkan Yapay Zeka ve Gazeteciliğin Geleceği adlı kitap da milletvekillerine dağıtıldı.