UAEA Başkanı Grossi, UAEA Raporunun İsrail’in İran’a Saldırmasına Gerekçe Sağladığı Iddiasını Reddetti

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi, UAEA Yönetim Kurulu’nun 12 Haziran’daki raporunun İran’a saldırmak için İsrail’e gerekçe sunduğu iddiasına dair, “UAEA’nın rolü ve raporu, İsrail’in veya başka bir ülkenin askeri harekatını haklı göstermek için asla kullanılamaz.” dedi.

Grossi, İsrail’in saldırıları düzenlediği UAEA aleyhindeki iddialara dair Al Jazeera televizyonuna değerlendirmelerde bulundu.

Hem İran hem de uluslararası radyasyon izleme sistemleri üzerinden nükleer tesisleri takip ettiklerini dile getiren Grossi, İran’ın düzenleyici kurumuyla da “işlevsel bir iletişimleri” olduğunu kaydetti.

Grossi, İran’da beyan edilen tüm tesisleri incelediklerinin altını çizerek, birçok kaynaktan faydalandıklarını, kurum müfettişlerinin her zaman orada olduğunu ve bilimsel olarak sağlam bir değerlendirme sunabileceklerini aktardı.

Rusya’nın kontrolünde bulunan Ukrayna’daki Zaporijya Nükleer Santrali yakınına bomba düşmesi olayını kınadığı hatırlatılan ve İsrail’in İran’daki nükleer tesislere yönelik saldırılarını kınayıp kınamayacağı sorulan Grossi, nükleer tesislerin saldırıya uğramaması gerektiğini çok açık şekilde dile getirdiğini, kendisinin buradaki rolünün “siyasi değil teknik” olduğunu söyleyerek İsrail’in saldırılarını kınamaktan kaçındı.

“Bunun siyasi bir mesele ve siyasi bir karar olduğunu biliyorsunuz”

Grossi, UAEA Yönetim Kurulunun 12 Haziran’da yayımladığı raporun, İran’a saldırmak için İsrail’e bir gerekçe sunduğu iddialarına ilişkin şu ifadeleri kullandı:

“UAEA’nın rolü ve raporu, İsrail’in veya başka bir ülkenin askeri harekatını haklı göstermek için asla kullanılamaz. Bunun siyasi bir mesele ve siyasi bir karar olduğunu biliyorsunuz ve bunun sorumluları bu kararları alan siyasi figürlerdir. Dolayısıyla, UAEA’nın raporunun herhangi bir şekilde yeşil ışık yaktığını veya saldırıyı mümkün kıldığını iddia etmek, kesinlikle kasıtlı olarak yanlış yorumlamaktır.”

Grossi, İran’ın nükleer silah üretmeye yetecek miktarda yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyum biriktiren “dünyadaki tek ülke” olduğunu ancak İran’ın herhangi bir yerinde nükleer silah üretildiğini doğrulayacak unsurlara da rastlamadıklarını aktardı.

İranlı bilim insanlarının kimliklerinin “UAEA ile paylaşılması sonrası” öldürüldüğü iddiasına ilişkin Grossi, “Kesinlikle hayır. Nasıl böyle bir şey düşünebilirsiniz? İnsanların adresleri ve yaşamları hakkında hiçbir bilgimiz yok.” ifadelerini kullandı.

Grossi, İsrail’in UAEA’yı etkilediği yönündeki iddiaların asılsız olduğunu dile getirerek, UAEA’nın tamamen bağımsız olduğunu kaydetti.

UAEA Yönetim Kurulunda, İran’ın eleştirildiği karar onaylanmıştı

UAEA Yönetim Kurulunda, İran’ın çağrılara rağmen yeterince işbirliği yapmadığı, yükümlülükleri arasında yer alan “her türlü nükleer malzemenin bildirilmesi” konusunda üstüne düşen sorumluluğu yerine getirmediği eleştirilerinin yer aldığı karar tasarısı, 12 Haziran’da kabul edilmişti.

İran aleyhinde daha önce de kararlar çıkarılmasına rağmen bu kez kararda İran’a 20 yıl sonra ilk kez “Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması (NPT) yükümlülüklerini ihlal etme” suçlaması yöneltilmişti.

Tahran, kararı kınamış ve tepki olarak “güvenli bir yerde yeni bir uranyum zenginleştirme merkezinin kurulacağını” duyurmuştu.

İsrail’in İran’a şiddetli saldırılarıyla başlayan çatışma

İsrail, 13 Haziran’da İran’ın farklı kentlerindeki nükleer tesisler başta olmak üzere ordunun üst komuta kademesini de hedef alan geniş çaplı saldırılar düzenledi.

İran Genelkurmay Başkanı, Devrim Muhafızları Genel Komutanı ve bazı üst düzey komutanlar ile 9 nükleer bilim insanı saldırılarda ölürken, toplam sivil kaybı 224 olarak açıklandı.

İran ordusunun İsrail’e balistik füzelerle yaptığı misillemede 24 kişinin öldüğü, 500’den fazla kişinin yaralandığı aktarıldı.

Türkiye başta olmak üzere çok sayıda ülke İsrail’i kınadı.