AB’nin “Genel Mahkeme” olarak bilinen ilk derece mahkemesinde 2023’te New York Times gazetesinin AB Komisyonunun Kovid-19 aşılarını satın alımına ilişkin belgeleri paylaşmamasıyla ilgili açtığı dava görüldü.
AA’nın WhatsApp kanallarına katılın, önemli gelişmeler cebinize düşsün.
🔹 Gündemdeki gelişmeler, özel haber, analiz, fotoğraf ve videolar için Anadolu Ajansı
🔹 Anlık gelişmeler için AA Canlı
Mahkemenin gerekçeli kararında, “Komisyonun, belgelere erişim başvurusunu işlerken yükümlülüklerini yerine getirmediği ve dolayısıyla ilgili Tüzük’ün 41. maddesinde belirtilen ‘iyi yönetim ilkesini’ ihlal ettiği sonucuna varmak uygundur.” ifadesi kullanıldı.
Kararda Komisyonun talep edilen belgeleri elinde bulundurmadığına ilişkin beyanına değinilerek bunun nedenine ilişkin yeterli açıklama da yapmadığına hükmedildi.
“(Komisyon) Kovid-19 aşılarının tedariki bağlamında gönderilen karşılıklı kısa mesajların ‘önemli bilgiler içermediğini’ düşünmesinin nedenini de makul bir şekilde açıklayamadı.” denilen kararda, bu bilgilerin saklanması gerektiği kaydedildi.
Komisyonun karara ilişkin açıklaması
Öte yandan Komisyon tarafından karara ilişkin yapılan yazılı açıklamada, Genel Mahkemenin Komisyon’un belgelere erişimle ilgili kayıt politikasını sorgulamadığı, yalnızca neden talep edilen türde belgeleri elinde bulundurmadığına dair daha ayrıntılı bir açıklama beklediği savunuldu.
Açıklamada, Komisyonun kararı detaylı inceleyeceği ve daha ayrıntılı bir açıklama sağlayacağı bildirildi.
Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Şeffaflık, Komisyon ve Başkan Ursula von der Leyen için her zaman en önemli şey olmuştur. Yükümlülüklerimizi yerine getirmek için yürürlükte olan sağlam yasal çerçeveye sıkı sıkıya uymaya devam edeceğiz. AB kurumları, sivil toplum ve çıkar temsilcileri dahil olmak üzere tüm paydaşlarla açıklığı, hesap verebilirliği ve net iletişimi sürdürmeye tamamen bağlıyız.”
Von der Leyen’in itibarında derin izler bırakan süreç
2020’den itibaren Kovid-19 salgınıyla mücadelede yüksek miktarlarda aşı temin eden AB Komisyonu, bunlardan en büyüğünü Amerikan şirketi Pfizer ile yapmıştı.
Milyarlarca avroluk anlaşmaların tam bedeli ise “ticari sır” olduğu gerekçesiyle resmen açıklanmamıştı.
Aşı temin görüşmeleri sırasında AB Komisyonu Başkanı von der Leyen ile Pfizer CEO’su Albert Bourla arasındaki telefon mesajlaşmaları, von der Leyen hakkında yolsuzluk iddialarına yol açtı.
AB Komisyonu, mesajların içeriğinin açıklaması için yapılan çağrıları reddetti. Bu süreçte von der Leyen hakkında “görevi ve unvanı kötüye kullanmak” gibi çeşitli suçlamalarla davalar açıldı. Zaman içerisinde hukuki sürece başka şikayetçiler de dahil oldu.
Bunlardan biri, Avrupa Parlamentosundaki Yeşiller grubuna mensup milletvekillerince açılmış, AB’nin en üst mahkemesi Adalet Divanı, 17 Temmuz 2024’te, ikinci dönemi için yapılacak güvenoyu yoklaması öncesinde von der Leyen’in şeffaf davranmadığına hükmetmişti.